De Hohe Messe een door het Hogere geïnspireerde compositie? Kan wel zijn, maar bij de Bachjes moest er ook gewoon brood op de plank. En Sebastian componeerde sowieso het liefst alleen in
opdracht. Het eerste deel (Kyrië en Gloria) heeft dan ook een zeer prozaïsche aanleiding. Keurvorst
August de 1e was gestorven, begin 1733, en een periode van 5 maanden rouw brak aan, waarin van
staatswege geen muziek mocht worden uitgevoerd. “Hmm, twee vliegen in één klap”, moet Bach
hebben gedacht. “Ik heb tijd om te componeren, én ik wil in het gevlei komen bij de nieuwe
keurvorst, August de 2e.” Deze keurvorst was heel handig bekeerd tot het katholieke geloof, zodat hij
ook koning van Polen kon worden (maar dan onder de naam August de 3e). Het leek Bach prachtig om
aan zijn hof in Dresden hofcomponist te worden, beter dan in dat lastige Leipzig, waar hij nu nog
woonde, en waar de gemeenteraad hem steeds met allerlei regels lastigviel.
En zo gebeurde het: het eerste deel van de Hohe Messe is niets anders dan een opportunistisch
visitekaartje van een carrière-beluste Bach. Een héél geniaal visitekaartje, dat wel! Of het gevlei het
gewenste resultaat had? Ja en nee, maar daarover later.